Nog een exoot!?

De goudjakhals breidt zich de laatste decennia enorm sterk uit in Europa: hij is waargenomen in Midden-, Noord- en West-Europa, dus ver buiten zijn traditionele verspreidingsgebied. Ook in Vlaanderen en Wallonië werden er reeds gespot.

De goudjakhals is dan misschien wel geen “invasieve exoot” in de zin dat ze hier door mensen geïntroduceerd werden (alhoewel ook dat met alle rewilding stommiteiten geen zekerheid is), maar hij heeft wel een heel negatieve impact op onze inheemse soorten en biodiversiteit.

Negatieve effecten op biodiversiteit en ecosystemen

1. Predatie op kwetsbare soorten

   Doordat de goudjakhals op kleine zoogdieren en vogels jaagt, en tevens aas eet, oefent hij zeker druk uit op prooidieren die al kwetsbaar zijn door andere factoren (zoals habitatverlies, landbouw, versnippering).

   
   

2. Verspreiding van ziektes en parasieten

   De soort is gedocumenteerd als drager van een reeks ziekten die relevant zijn voor wilde dieren, huisdieren en de volksgezondheid. Voorbeelden: Hepatozoon canis, Babesia canis, Theileria annae, Leishmania infantum enzovoort. Ook is vastgesteld dat hij drager kan zijn van parasieten die overlappen met die van vossen en honden.

   
   

3. Veranderingen in ecosysteemdiensten en ecologische processen

   Door de komst van goudjakhals kan de afbraak van kadavers, de predatiedruk en daarmee samenhangende voedselnetwerken veranderen. Er is onderzoek gedaan naar de rol van goudjakhalzen bij de verspreiding en detectie van Afrikaanse varkenspest. Ze eten karkassen van wilde zwijnen en kunnen daardoor kadavers weghalen die bv gebruikt zouden worden voor surveillance.

Conclusie

De goudjakhals is helaas zeer goed in staat om zijn verspreiding richting West-Europa voort te zetten. Met alle problemen die er met wolven reeds zijn, zouden er beter zo snel mogelijk maatregelen getroffen worden zodat we niet hoeven te dweilen met de kraan open. Goudjakhals heeft een heel negatieve impact op onze biodiversiteit door predatie, concurrentie, ziekteverspreiding en ecologische veranderingen. De werkelijke ernst van die effecten zal afhangen van politieke durf en uiteraard van beheermaatregelen. Laat ons van harte hopen dat eindelijk nuchter verstand boven emotioneel gezwets primeert.

Met weidelijke groet,

Kristof Vandewoestijne

Bronnen

Golden jackal expansion in northernmost Europe: records in Finland | Mammalian Biology

The Varied diet of the golden jackal (Canis Aureus): Experiences from stomach analyses | COLUMELLA – Journal of Agricultural and Environmental Sciences